Onderwanten op nieuwe puttings

 Volgende projectje is de checkstay's op de genuarails vervangen door vaste onderwanten. Bevestiging met spanner op de rails is vrijwel zeker niet sterk genoeg, dus komt er een vaste wantputting door het dek 40cm achter het hoofdwant. Plaats wordt bepaald door uitzwaai van de giek VW, mogelijkheid de genua voldoende dicht te trekken rond de hoofdwanten en de maximaal haalbare achterwaartse positie tov de mast.......rond de 40cm achter en 15cm buiten het hoofdwant lijkt de beste plek. 

Onderdeks komt er een stevige plaat 18mm multiplex onder vrijwel het hele zijdek,  Ongeveer 42.5 breed en 50cm lang, zodat de kracht zoveel mogelijk wordt verdeeld richting boord, kajuitwand en ongelamineerd hoofdschot. 

Vanwege de temperatuur en vocht buiten en het gemakkelijk werken heb ik gekozen voor een vrij ouderwetse ( en zware) oplossing van watervast multiplex gelijmd met constructie kit onder het dek ipv epoxy en schuim. 

Plaat is pasgezaagd en steunt op stutjes , thuis wordt ie geschilderd en daarna vastgekit. 

Bakstagen naar voren en op stoppers

 Om de nieuwe bakstagen voldoende strak te kunnen trekken heb ik nu de stoppers die achterop zaten verplaatst naar de zijkant van de opbouw in lijn met de schootlieren via keerblokken op de genuarails.  Ook de 2e set puttings die meer naar achteren staan kunnen zo gebruikt worden. 1:6 talies en lieren kunnen nu in ieder geval veel kracht leveren indien nodig. 

Beide curryklemmen in de hoeken ernaast kunnen er weer af

Veel gaten en gaatjes zijn voorlopig dicht geplamuurd met polyester en/of epoxy plamuur. Later wordt het een en ander nog bijgewerkt met antislip of mono-urethane verf. Groot onderhoud gaat pas gebeuren als alles aan dek zijn definitieve plek heeft en stevig en waterdicht gemonteerd is. Zo moet er zeker nog worden gekeken naar de binnenboutjes van de skepterpotten, die niet helemaal top zitten. 

Vallen, reven en trimlijnen prt2

 Kap zit er weer op. Doorgebout met M6 op een rubber band, zodat hij er evt weer makkelijk af kan voor onderhoud of verandering beslag . 

Ook zitten er nu zo veel mogelijk kogellager blokken aan de mastvoet, zodat het wat beter rolt tijdens het hijsen en zakken van de zeilen en reven. Het zit nog niet 100%, maar dat puzzel ik later in het seizoen tijdens het zeilen wel uit.

De indeling vanuit de kuip gezien. Er zitten opstap-bankjes met antislip in de kajuit boven de vloer, zodat je staand goed bij de stoppers en lier kunt. 

Rest van het kajuitdak is nu mooi leeg, gaatjes dicht en kan als het wat warmer wordt weer geverfd worden. 

Vallen, reven en trimlijnen weer naar origineel

 Projectje 2 is het aanpassen van de lay-out voor vallen en trimlijnen rond de mast.

Zoals op de vorige foto met nieuwe bakstagen is te zien heeft deze X-79 twee lieren links en rechts op het kajuitdak met stoppers ervoor. Erg veel voorkomende lay-out, dus in eerste instantie ben ik er lekker mee gaan varen. In de praktijk werkt het toch niet zo goed. Bij de relatief kleine X-79 zit de giek ook nog eens vrij laag boven de opbouw....dus je staat een beetje gebukt klem onder de zwaaiende giek een zeil omhoog te lieren. Daarbij liepen blokken en keerblokjes niet best meer, dus ideaal was het niet.

Orgineel heeft de X-79 een enkele lier en stoppers op de coach van het schuifluik. Daardoor sta je wat dieper in de kajuit ( zo diep is dat niet bij een 26" racer ) en heb je alle ruimte. Ook gaan vrijwel alle vallen, reven en trimlijnen dan ook zonder organizer direct naar de stoppers. Verder vind ik het wel handig dat alle touwwerk direct in de kajuit valt en je niet meer tussen linker en rechter lier hoeft te wisselen.

. Ik had de coach verleden jaar al opgeknapt en fors verstevigd, dus die is nu sterk genoeg voor montage beslag. Rest van het kajuitdak is nu leeg, binnenkort gaan de gaatjes dicht en komt er nieuwe antislip op. Aan de mastvoet komt een serie kogellager blokken voor alle "belaste" lijnen, zoals vallen en reven, zodat ook dat wat beter gaat lopen.

Dus toch weer een klussenlijstje voor de YenX

Mijn goede voornemens zijn de X-79 wat makkelijker zeilbaar te maken voor een solo-zeiler. 

Nummer 1 op mijn lijstje waren de bakstagen. Een X-79 heeft bakstagen in beide hoeken van de spiegel en dat blijft lastig kruisend op smal vaarwater. Vast laten staan is geen optie, omdat het grootzeil dan volledig wordt tegen gehouden. Beiden los is link, omdat er geen gepijlde zalingen zijn en alle voorstagspanning moet worden tegen gehouden door de doorgestoken mast en dunne hekstag. Daarbij slingeren beide bakstagen dan ook lastig rond de giek.

Ik heb er nu voor gekozen een extra 8mm putting te monteren op 120cm achter de mast in de voetrail/dekflens. Beide bakstagen kunnen nu strak blijven staan tijdens het kruisen en alleen de leistag moet los bij ruimere koersen. Ik hoop met twee 1:7 talies in curryklemmen voldoende voorstag-spanning te kunnen houden AW, maar dat zal zich in de praktijk moeten bewijzen. Ik heb nog een tweede set puttings op 180cm gemonteerd ( 60cm verder naar achteren ) voor het geval de voorste stand echt te weinig voorstagspanning op levert, maar dan komt het grootzeil wel sneller tegen de bakstag bij iets ruimere koersen en zal die dus vaker bediend moeten worden.
Tenslotte blijft de bevestiging op de hek puttings gewoon bruikbaar met een langere talie, zodat ik die evt weer kan gebruiken voor zwaar weer en/of lange stukken ruim-winds.

Ik heb nu dus nogal wat mogelijkheden en verwacht dat ik met de voorste puttings in ieder geval tot een Bf 4-5 "veilig" kan varen solo in toer-modus. Opties als extra versterkingen rond de bakstagputtings, eventueel strak lieren via stoppers en zelfs ombouw naar gepijlde zalingen met nieuwe ingelamineerde puttings buiten op de romp zitten nog wel in mijn achterhoofd.....maar het is natuurlijk maar 1500kg boot zonder wedstrijdbemanning.

Ik zal mijn blog maar weer eens netjes bijwerken. 

Zo lag de YenX er afgelopen seizoen bij. Ik heb de antislip bijgewerkt en overgeschilderd met Epifanes anti-slip verf . De rest ziet er nog fris uit op de foto's maar de witte stukken op dek, opbouw en in de kuip zijn toch hard aan een opknapbeurt toe. Ook daar zit Epifanes op, maar dan de mono-urethane ; een goed verwerkbare en redelijk harde 1-comp verf. 

 

Stilte......boot te koop......en toch weer niet.

 Het is een lange tijd stil geweest rond de YenX . 

Er is wat gezeild, maar ik zit heel veel vaker op de (race/gravel) fiets en was het zeilen een beetje moe. 

Wat zeker mee speelt is de leeftijd en het feit dat zo'n X-79 verre van "makkelijk" is getuigd.  

Ik heb intussen wat arthrose in mijn handen, al jaren een rot rug en enige lenigheid is intussen ver zoek.......dus ff fok aanslaan, grootzeil hijsen en de zaak trimmen kost heel wat meer tijd en energie als 10-20 jaar geleden.  

"Gewoon" zeilen is met alle trimmiddelen en snel reagerende boot een stuk leuker....maar ook een stuk vermoeiender als met een logge 28voets S-spant. 

"Even" overstag is al gauw een hele operatie met bakstagen en een boot die als dinghy stuurt.  

Daarbij is mijn thuiswater Hollands Diep vrij druk bevaren met beroepsvaart en nogal vlagerig en dat vraagt veel aanpassingen aan zeilstand en koers. Heel anders als bv het IJsselmeer waar ik vroeger vanuit Lelystad meestal binnen een half uur op een stabiele koers lag. 

Ik was het dus behoorlijk zat aan het worden en heb uiteindelijk zelfs besloten de YenX maar te koop te leggen bij de lokale jachtmakelaar , waar de boten ivm "Corona" verkochten als warme broodjes. 

Gelukkig verkocht de YenX niet als een warm broodje en begon ik me laat in het najaar toch af te vragen of "stoppen met zeilen" nu wel zo'n verstandige keuze is. Het gedoe in zo'n haven, af en toe klussen en de rust op en rond het water blijven trekken.  Iets anders kopen was een optie......maar dan moest de X-79 wel eerst worden verkocht......en had ik wel zin in "iets anders" ? 

Het blijft een feit dat de YenX grotendeels past in mijn "ideale" bootplaatje op dit moment. Niet te groot of duur, ruim genoeg voor solo-tochten op gemiddeld vaarwater en ruim genoeg voor 4-5 man stevig varen/toeren met familie/kids . KISS interieur, zgan BBM en vooral ook erg goede zeileigenschappen......alleen dat laatste werkte intussen meer als nadeel dan als voordeel .........

Misschien is een race tuigage vol trimmiddelen niet zo handig voor een bejaarde solo-zeiler en kan dat ook anders? 

Duidelijk was intussen dat ik nog helemaal niet "klaar" was met zeilen of met de X-79 YenX , dus tussen Kerst en Oud&Nieuw 2021 is de verkoop ongedaan gemaakt en de oude ligplaats weer ingenomen. 

Voornemen voor 2022 : de X-79 een stuk vaarvriendelijker maken voor een oude solozeiler.